اگر افکار، احساس‌ها و رفتارهایی که در واکنش به محیط اطراف خود تجربه می‌کنیم، این زمانی-این مکانی، باشند در حالت نفسانی بالغ قرار داریم. در این حالت از تمام توانایی‌های خود به عنوان یک فرد بالغ بهره‌مند هستیم. "بالغ" برخلاف "کودک" و "والد" ریشه در گذشته ندارد. برای تمییز دادن "بالغ" از دو حالت نفسانی دیگر کافیست به این مسأله توجه کنید که: آیا واکنش شما، به عنوان یک فرد بزرگسال، به محرک‌های اطرافتان، واکنش درستی بوده است یا نه؟ و آیا این واکنش تنها بر اساس آنچه در زمان حال اتفاق افتاده است قرار داشته، یا اینکه واکنش شما ریشه در پیش‌داوری‌های "والدی" یا احساسات "کودکی" داشته؟

در حالت نفسانی بالغ، فرد به صورت یک کامپیوتر انسانی عمل می‌کند. بر روی اطلاعات به دست آمده تأمل می‌کند و بر مبنای آن‌ها تصمیم می‌گیرد. فرد در حالت نفسانی بالغ از تفکر منطقی برای حل مسائل بهره می‌گیرد و تحت تأثیر احساسات "کودک" و "والد" قرار ندارد. البته این گفته به هیچ وجه به این مفهوم نیست که داشتن احساسات "بد" است. بلکه به این مفهوم است که برای بررسی منطقی و عقلانی باید قادر باشیم خود را از احساساتمان جدا کنیم. و البته این گفته هم به این مفهوم نیست که باید "همواره" منطقی باشیم.

زمانی که در حالت نفسانی بالغ قرار داریم، می‌توانیم دیگران را آنطور که هستند ببینیم. در "بالغ" به جای اینکه بترسیم و مانند یک کودک تنها سر جایمان بایستیم و یا بر مبنای حدس‌های و پیش‌داوری‌هایمان عمل کنیم، سؤال می‌پرسیم. از اطلاعات پیشینی استفاده می‌کنیم، اما تنها از آن دسته‌ای که درستی آن‌ها را به عنوان یک فرد بالغ تأیید کرده‌ایم، نه آن‌هایی که در ضبط صوت "والد" و یا دنیای "کودک" ثبت شده‌اند. در "بالغ" می‌توانیم تصمیم بگیریم که از بخش‌های مثبت "والد" یا "کودک" در چه زمانی استفاده کنیم. به همین دلیل "بالغ" را گاهی "بالغ هماهنگ کننده" هم می‌نامند.

مهمترین هدف درمانی TA تقویت "بالغ" برای هماهنگ کردن حالات نفسانی به منظور بهره‌گیری صحیح و مناسب از آن‌ها در زمان مقتضی است. همانطور که گفتم این اصلاً به این مفهوم نیست که باید همیشه در حالت نفسانی بالغ قرار داشته باشیم، بلکه به این مفهوم است که باید بدانیم در هر زمان از کدام یک از حالات نفسانی خود استفاده کنیم. زمان‌هایی لازم است در حالت نفسانی والد و زمان‌هایی هم لازم است در حالت نفسانی کودک قرار بگیریم. اما باید بتوانیم این زمان‌ها را تشخیص دهیم.

در مورد اینکه آیا در حالت نفسانی بالغ هم احساسی داریم یا نه، اختلاف هست. قدر مسلم اینکه احساسات "بالغ"، اگر وجود داشته باشد، به شدت احساسات "کودک" نیست و عمر کوتاه‌تری هم دارد. "بالغ" بر خلاف "کودک" و "والد" تقسیم‌بندی کنشی ندارد. 

نوشته شده در چهارشنبه 88/2/30ساعت 4:31 صبح توسط سمیرا موسوی نظرات ( ) | |