در متون روانشناسی در طی مطالعه ی رشد افراد از کودکی تا بزرگسالی به مفاهیمی بر میخوریم که پردازش آنها خالی از لطف نیست.

مفاهیم مورد نظر که زیر عنوان:(خود میان بینی ) و (میان واگرایی) مورد بحث قرار میگیرند:

در طی مراحل رشد به خصوص در نظریات روانشناس مشهور سوییسی پیازه اولین مرحله به نام مرحله ی حسی-حرکتی است که پیازه معتقد است کودک دنیای پیرامونش را از طریق این دو ثروت(حس و حرکت) میشناسد

و پایه های شناختی وی شکل میگیرد.

اما نکته اینجاست که در طی این مرحله کودک دچار خود میان بینی است:یعنی نمیتواند بین خود و اشیای پیرامونش و انسان های اطرافش تمییز قائل شود.

پس انتظار میرود که در طی رشد شناختی و تحول زنتیک کودک به این توانایی نائل آید.

اما میبینیم که با تمام رشد حتی در مراحل پایانی فرد صد در صد به این توانایی نائل نمیآید و از نشانگان و علائم رشد و بلوغ همین است:که فرد بتواند سازش بر قرار کند.

سازش به معنای صحیح کلمه(نه آنکه هر تو سری خوردن را سازش تلقی کنیم)

در سازش که نشانه ی بلوغ میباشد فرد محیط پیرامونش را جدای از خوشتن میبیند

تا آنجا که میتواند به رابطه ی صحیح با اطرافش میپردازد.

به انسان های اطرافش حساس است و به احساسات و افکار آنها ارج و احترام مینهد.

بین خویشتن و مسائل و مشکلاتش فاصله ای احساس میکند و هرگز اجازه نمیدهد که مشکلات خود درونی اش را از بین ببرندو....

در ضمن بسیار جالب است بدانیم در مطالعات تطبیقی ما از این گونه موارد در دین اسلام و سخنان بزرگواران داریم که با اندکی توجه منابع نیکی برای ما میتوانند باشند.

از ان موارد سخن علی (ع) است که میفرماید:

پروردگارا!به من توانایی تغییر آنچه میتوانم تغییر دهم عطا کن و توانایی پذیرفتن آنچه از عهده ی تغییر آن عاجزم...

به طور قطع ملاک های انسانی فعال و بالغ در همین نکات است.

(اینکه چقدر از توجه به مرکز خویش برهیم و در مورد شناخت جهان اطرافمان بکوشیم و نه تنها منفعل نباشیم بلکه به قول استاد ارجمندمان گلی هم به باغ جهان بیافزاییم)

به آن امید

ادامه مطلب...