به بهانه تدریس آرکتایپ هرمس در کلاس امروز مردشناسی خانه توانگری و اشاره به اینکه هرمس ریشه هرمنوتیک است، این مطلب رو اینجا میذارم که بخشهایی از مقاله «چیستی هرمنوتیک» آقای صهبا سهیل است. مقاله کامل رو اینجا بخونید.

‏به‎معنای علم تفسیر، تعبیر و آیین تفسیری کتاب مقدس، به‌کار رفته است، که از فعل یونانی «Hermeneuin» به‎معنای”تفسیرکردن“ و معنای اسمی آن «Hermeneia» یعنی«تفسیر» اشتقاق یافته است.

این واژه به هرمس خدای پیام رسان یونانیان ارتباط روشنی دارد، هرمس؛ خدای یونان باستان، رسول و پیام آور خدایان، خالقِ سخن و تفسیر کننده خواسته‏های خدایان برای مردمان پنداشته می‏شده است. یونانیان به هرمس«کشف زبان و خط» را نسبت داده و همین‎طور فرایند«به فهم در آوردن» اشیا را کار او می‎داند. در اساطیر یونان هرمس همان ایزدی است که در اساطیر روم به مرکوری معروف بوده و او فرزند زئوس و مایا است. صفات و کارکرد او در اساطیر یونان بسیار متناقض و پیچیده است:

‎رسانده است.

‎آموخت.

‎آورد.

‎نویسد: «هرمس برروی باد می‎نشسته و در مدت زمان کوتاهی همة دنیا را طی می‎کرده است، او در اولین روز زاده شدنش گله‎ای از آپولون ربود آنگاه چنگ را آفرید و نیز گله‎ای آپولون را برای خدایان قربانی کرد». هیدگر می‎گوید هرمس آورنده تقدیر بشر است ونیز آشکار کننده آن.

‎رفته است، بعدها برای تفسیر متون ادبی به‌کار رفت؛ الینورشافر: «آتنی‎های قرن پنجم قبل از میلاد که ارادت خاصی به ایلیاد و اودیسة هومر داشتند بسیاری از مفاهیم آن‎را به دلیل آن‎که لهجه‎های فراوان روستایی در متن بکار رفته بود، دریافت نمی‎کردند. لاجرم به تفسیر نوشته‎های هومر می‎پرداختند» که در قرن اول قبل از میلاد نیز جمعی از متفکران در مدرسه اسکندریة یونان به تأویل‎های تمثیلی آثار هومر دست می‎زدند.

هرمنوتیک از دوران کهن به‌‌‌عنوان روش تفسیر متون در بین مسیحیان و مسلمانان مطرح بوده است، و این روش تفسیری از جانب متفکران نظیر کلادینوس، آگوست ‎ولف، شلایرماخر، ویلهم‎دیتای، ‎هایدگر و گادامر ازحیث تعریف، رویکرد، مفهوم، رهیافت، نتیجه، قلمرو و هدف تمایز‎های پیدا کرده و مفاهیم تفسیری مختلف از آن ارایه داده‌اند.