هرمس,فرزند زئوس خدای خدایان و مایا دختر اطلس

معادل خدای عطاردmercuryدر افسانه های رومی است.هرمس بدلیل ذکاوت وزیرکی ودایره گسترده ی استعداد هایش وتوانایی خارق العاده اش در ارتباطات دارای نام ها و مقام های زیادی است, چنان که نام وی در اکثر اسطوره های یونان و رم به چشم می خورد.

هرمس پیغام آور پدرش زئوس در میان خدایان و خدا بانوان المپ بود.او خدای سخنوری, تجارت و بازرگانی ,میزان و اندازه گیری و پدر علم کیمیاگری و حامی ورزشکاران ,چوپانان, بازرگانان و دزدان بود.او راهنمای مردگان به دنیای زیرین بود و از معدود کسانی بود که هادس(هیدز)؛ خدای دنیای زیرین؛ اجازه تردد بین دنیای مردگان و زندگان را به او داد.پییشرفت تمدن غرب تا حد زیادی مدیون اوست واختراع سازهای زهی ,علم هیئت و نجوم , سیستم های اندازه گیری و الفبا را به وی نسبت می دهند.

داستان اسطوره ای

در اسطوره ها آمده مایا پس این که هرمس را در غاری به دنیا می آ ورد اورا در قنداقه ای پیچیده وسپس به خواب فرو می رود.هرمس پس از این که مادرش به خواب می رود از گهواره بیرون جهیده و به تسالی جایی که برادرش آپولو گله ی خود را در آنجا می چرانده می رود و پس از دزدیدن تعدادی ازگاوهای آپولو و پنهان کردنشان در غاری نزدیک شهر پیلوس در راه بازگشت لاک پشتی را شکار کرده و بعد از خالی کردن محتویات لاک آن به کمک روده های گاوی از که آپولو دزدیده بود برای اولین بار آلت موسیقی چنگ را اختراع می کند به سرعت نواختن آن را نیز فرامی گیرد. سپس به غار بازگشته و خود را در قنداقه اش می پیچید. پس از مدتی آپولو متوجه دزدیده شدن دام هایش می شود و به مایا اعتراض می کند که این کار هرمس, نوزاد اوست.مایا که می بیند فرزندش به آرامی در گهواره خوابیده این اتهام را رد کرده وبه همراه آپولو برای قضاوت پیش زئوس می روند.زئوس ربوده شدن دام ها توسط هرمس را دیده بود اما از آنجایی که ازهوش و تیزی و فریبکاری این دزد کوچک خوشش آمده بود لبخندی می زند و از هرمس می خواهد که دام های آپولو را پس دهد. در این هنگام هرمس چنگ خود را بیرون آورده و به طرز زیبا و سحر آمیزی مشغول نواختن آن می شود,آپولو خدای موسیقی به شدت تحت تاثیر نوای این ساز قرار می گیرد و برادرش را بخشیده و حاضر می شود در ازای گرفتن آن چنگ از دام هایش بگذرد.و بعد از آن این دو برادر رابطه ی دوستانه ای با هم برقرار می کنند.

زئوس که به شدت تحت تاثیر هوشمندی و مهارت هرمس درارتباط با دیگران قرار گرفته بود او که کم کم به مرد جوان خوش اندام و خوش چهره ای تبدیل می شد را به عنوان قاصد دستورات خویش به سایر خدایان المپ قرار می دهد و به او مقام سایکو پمب ؛راهنمای مردگان به دنیای زیرین را نیز اعطا کرد.وبه او کلاه و صندل های بالداری را داد که با آن ها می توانست بر فراز آب پرواز کند. وی همچنین عصایی که دو مار روی ان در هم پیچیده بودند را به وی عطا کرد.

هرمس به دلیل وظایفی که داشت همواره در حال تردد در راه ها بود و به همین دلیل مردم یونان باستان او را به عنوان خدای راه ها و حامی و محافظ مسافران مورد پرستش و تقدیس قرار می داده اند و با قرار دادن نشانه هایی  سنگی در جاده ها و کنار دروازه ها به او احترام می گذاشته اند.این ستون هاhermsنامیده می شدند و در واقعا کلمه ی هرمس به معنای ستون هاست.البته در دایره المعارف بریتانیکا چنین آمده که هرمس مشتق از کلمه ی هرما( herma)است که نام سنگ چین هایی است که در دهکده ها مرزها را از هم جدا می کند یا برای نشانه گذاری به کار می رود هرما در یونانی به معنای صخره و سنگ نشانه گذاری است و گاهی نیز به عنوان سنگ محک کاربرد داشته است

هرمس هیچگاه ازدواج نکرد اما در هر شهری معشوقه ای داشت وپدر فرزندان بسیاری از جمله پریاپوس و هرمافرودیت است.

هرمافرودیت فرزند وی از آفرودیت الهه ی عشق و زیبایی است در اسطوره ها آمده که او خدایی دو جنسی بصورت مردی خوش اندام وجذاب اما با بالا تنه ی زنانه بوده است.*

نمادهای هرمس

برای نوشتن این مطلب ازآموزه های آقای دکتر شیری در کلاس های نماد ها واسطوره شناسی یونگ وبولن ونیز از سایت های زیر مدد جسته ام :

http://www.men-myths-minds.com/Hermes-greek-god.html

http://www.pantheon.org/articles/h/hermes.html

http://www.tarotschool.com/ArticleHermes.htmlBack to Article Index